ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ AEGIALI.GR ΜΕ ΤΙΤΛΟ: ΛΕΒΙΘΑ ΚΑΙ ΚΙΝΑΡΟΣ ΤΑ ΔΥΟ ΑΚΡΙΤΙΚΑ ΝΗΣΙΑ
Ένα από τα χαρακτηριστικά της Αμοργού είναι ότι αποτελεί το κέντρο μιας πολυνησίας. Τα αμοργιανά νησιά, όπως τα αποκαλούσαν οι παλιοί ναυτικοί, είναι 14.
Αρχίζοντας από τα ανατολικά συναντάμε 3 νησιά: τα Λέβιθα, την Κίναρο και το Λιάδι. Ο Μιχάλης Σκανδαλίδης τα συμπεριλαμβάνει ως «υποσυστάδα Λέβιθας -Κινάρου» μαζί με άλλες μικρότερες νησίδες στην συστάδα της Λέρου. [1]
Δίνει όμως βάση στην διοικητική διαίρεση που προέκυψε από την εποχή που χαράχτηκαν τα σύνορα μεταξύ του νεοσύστατου ελληνικού κράτους και της Οθωμανικής Αυτοκρατορία, και όχι στα γεωγραφικά και ιστορικά στοιχεία.
Γράφει σχετικά το 1852 ο περίφημος ελληνοδιδάσκαλος Κωνσταντινουπόλεως και Αμοργού Εμμανουήλ Ιωαννίδης:
«Περί την Αμοργόν υπάρχουσι νήσοι τινές ιδιόκτητοι αυτής, διά κεκτημένου δικαιώματος και παναρχαίας αδιαφιλονεικήτου κατοχής, ήτοι n Άνυδρος, η Κραμβούσα, τα Αντικέρια, η Κέρος, η Σχοινούσα, η Ηράκλεια, τα δύο Κουφονήσια, η Νικουρία, αι Μάκαρες, η Τενούσα, η Κίναρος, η Λέβινθος και τινες άλλαι μικραί εξ ων n Κίναρος και Λέβινθος υπάγονται εις το Οθωμανικόν Κράτος, κατά την οροθετικήν γραμμήν την διαγράψασαν τα νοτιοανατολικά της Ελλάδος όρια.» [2]
Λέβιθα και Κίναρο παραδοσιακά τα νέμονταν αμοργιανές οικογένειες από την Αιγιάλη, ανεξάρτητα από την κρατική εξουσία που τα κατείχε.
Ακόμα και σήμερα εξυπηρετούνται συγκοινωνιακά με καΐκι από την Αιγιάλη ενώ ο Σύνδεσμος Αμοργνίων δεν παραλείπει στον τηλεφωνικό κατάλογο της Αμοργού να περιλαμβάνει και την Κίναρο, η οποία και σήμερα κατοικείται από το Ρηνιώ από την Λαγκάδα και τον άντρα της τον Μικέ από την Κάλυμνο.
Το όνομα της Κινάρου θεωρείται προελληνικό (κατά τα Λέρος, Πάρος, Νίσυρος). Ενδιαφέρον έχει ότι τον 18ο αιώνα οι Αμοργιανοί (Γιαλίτες) κάτοικοί της έδιναν καταφύγιο σε πειρατές, επειδή πολλοί απ’ αυτούς ήταν Αμοργιανοί.
Το 1854-1856 ελληνογαλλική ναυτική επιχείρηση με το ελληνικό πολεμικό «Σφακτηρία» και το γαλλικό «Σόλων» καταδίωξε τους πειρατές Γαβαλά, Σιγάλα και Κουτσουρά στην Κίναρο.
Το 1896 είχε 11 μόνιμους κατοίκους. Αυτός περίπου ο αριθμός διατηρήθηκε μέχρι την δεκαετία του 1960.
Το όνομα Λέβιθα προέρχεται από το αρχαίο όνομα Λέβινθος, που θεωρείται προελληνικό. Αναφέρεται από τον Στράβωνα, σε συνάρτηση φυσικά με την Αμοργό, ο οποίος γράφει:
«Έστι δε και Αμοργός των Σποράδων, όθεν ήν ο Σιμωνίδης ο των ιάμβων ποιητής και Λέβινθος και Λέρος.»
Και τα Λέβιθα ήταν καταφύγιο των πειρατών Γαβαλά και Σιγάλα. Έχουν καλό λιμάνι, που σήμερα σήμερα αποτελεί αραξαβόλι για τα ιστιοφόρα κότερα στο πέρασμά τους από τις Κυκλάδες στα Δωδεκάνησα και το αντίστροφο. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκκλησία της Παναγίας, η οποία αναφέρεται και από τον Πίρι Ρεΐς το 1513.
——————–
[1] Μιχάλη Σκανδαλίδη «Ονοματολογική ναυσιπλοΐα στο ελληνικό Αιγαίο», έκδ. Υπουργείου Αιγαίου — Καστανιώτης, Αθληνα 2001
[2] Εμμανουήλ Ιωαννίδη «Αμοργός», στο «Νέα Πανδώρα» (Γ’ 157-159) Αθήναι 1852
